Ook 2023 was een bewogen jaar. Oorlogen en geruchten van oorlogen, maar toch nog een klimaatakkoord onder leiding van Sultan al-Jabar. In Nederland een gevallen kabinet en opnieuw een lastige formatie. Het versterken van het vertrouwen in de politiek is zowel landelijk als lokaal een uitdaging. Ik kom daar op terug.

In onze gemeente werden we geconfronteerd met een dreigend begrotingstekort van € 10 miljoen structureel. Nu is alleen de buikriem aangehaald, komend voorjaar moeten we echte keuzes maken, ja morgen zetten we een eerste stap.

Ook dit jaar nam de raad iedere maand de noodzakelijke besluiten. Na iedere maand beginnen we weer met nieuwe agenda, goed om even terug te kijken, zonder volledig te zijn. Ik licht er drie thema’s uit: energietransitie, wonen en onze eigen organisatie, c.q. bestuurlijke vernieuwing.

• Voor de energietransitie hebben we een Duurzaamheidsagenda vastgesteld op basis van het Burgerakkoord en het wijkuitvoeringsplan Dieren-West.
• Voor wonen hebben we onder meer de Woondeal regio 2.0 Arnhem Nijmegen als uitgangspunt genomen, en hebben we vandaag het bestemmingsplan IJsseldistrict, enkele kleinere bestemmingsplannen en de Woonzorgvisie vastgesteld.
• Wat onze eigen organisatie betreft hebben we in maart besloten de uitvoering van de adviezen van de rekenkamercommissie gestructureerd op te pakken en hebben we in oktober de aanbevelingen van haar rapport Samen werken voor Rheden overgenomen. Dit laatste hangt samen het traject met het Periklesinstituut, of was het Tantalus? Hoe dan ook we hebben nu hoop op een goed resultaat. We zetten voorzichtige stappen op het pad van bestuurlijke vernieuwing, ook in de praktijk. Zo hadden we interrupties in de eerste termijn bij de begrotingsbehandeling, maar juist bij de woordvoerder van D66 bleek dat toch wat ontregelend te werken.

Er waren fricties in sommige fracties, maar we hielden de personele bezetting op orde door benoeming van een tijdelijk en nieuw raadslid en een aantal raadsvolgers. Marc, fijn dat je er weer bij bent en Arjan, sterkte!

We hebben de burgemeester opnieuw benoemd, het college een nieuwe secretaris. We hebben de griffie versterkt met een raadsadviseur en zien de griffie groeien in haar ondersteuning van de raad, tot en met het advies de kleding in orde te brengen en opstellen van een raadscommunicatieplan. Dat alles om het vertrouwen van de inwoners in de overheid te vergroten en de afstand te verkleinen.

In het VNG-magazine van 8 december wordt aandacht geschonken aan het WRR-rapport “Grip”. Als mensen geen grip op hun leven ervaren, kan dat gezondheidsproblemen en onbehagen doen toenemen. Daarbij gaat het ook of juist om ontwikkelingen in de directe omgeving van mensen waar wij als gemeente bij betrokken zijn.

Kees van der Staaij, tot voor kort de nestor van de Tweede Kamer, heeft in zijn Thorbeckelezing afgelopen donderdag gepleit voor Temperantia als derde weg tussen polderen en polariseren. Het gaat dan om gematigdheid, niet in de zin van saaie middelmatigheid, maar het vermogen om te kunnen temperen, zelfbeheersing te tonen. Maat houden in partijpolitieke profilering, in het ventileren van kritiek. Hij stelt verder dat voor het voeden van onderling respect het belangrijk is over de grenzen van de eigen bubbel heen contact te zoeken met andersdenkenden.
Hij waarschuwt ook tegen het eenzijdig rationeel inzetten van overheidsbeleid. Het verheven brein wordt tegenover de dubieuze onderbuik gezet, maar de emoties mogen er ook zijn: gevoelens van onzekerheid, machteloosheid, het gevoel er niet bij te horen. Neem de onderliggende zorgen serieus! Maak werk van concrete oplossingen voor woningen, energie, immigratie en integratie en bestaanszekerheid. Tot zover Kees van der Staaij, mooie woorden om volgend jaar mee aan de slag te gaan.

Wij sluiten dit jaar af en gaan bijna met Kerstreces. Met Kerstfeest vieren we dat Gods Zoon op aarde is gekomen en dat God zich zo verbonden heeft met de mensen. Dat geeft hoop.
Ik wens u allen een gezegend Kerstfeest en een behouden jaarwisseling.